Монгол Улс Үндсэн хуулиараа “Монгол хэл бол төрийн албан ёсны хэл мөн” хэмээн зарлан тунхаглаж, Үндэсний аюулгүй байдлын үзэл баримтлалдаа “Үндэсний түүх, хэл, соёл, өв уламжлал, зан заншлаа хадгалж, хамгаалж хөгжүүлэх нь монгол үндэстний оршин тогтнохын үндэс, амин чухал дархлаа мөн” хэмээн зааж, “Монгол хэл нь монгол үндэстний оюуны соёлын үнэт өв, үндэсний соёл иргэншлийн язгуур үндэс, улс орны нэгдмэл байдал, үндэсний аюулгүй байдал, тусгаар тогтнолын нэгэн баталгаа мөн” гэсэн үндсэн зарчимтай Монгол хэлний тухай хуулийг 2015 онд баталсан юм.

Олон янзаар бичиж хэвшсэн үгсийн асуудал, монгол хэлний зөв бичгийн дүрэм өөрчлөгдсөн мэт төөрөгдөл байнгын маргаан мэтгээний сэдэв болон даамжирсаар, хүмүүсийг талцал хуваагдалд хөтлөхийн сацуу дээр дурдсан хууль тогтоомж, бодлогын баримт бичигт туссан эх хэлний үнэлэмж, дархлааг султгах үндэс болсоор олон жил болжээ. Гэтэл чухамдаа академич Ц.Дамдинсүрэн нарын 1983 онд зохиосон “Монгол үсгийн дүрмийн толь”-ийг бид эдүгээг хүртэл албан ёсоор мөрдсөөр байгаа билээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч миний бие 2017-2021 онд хэрэгжүүлэх Бодлого, үйл ажиллагааны хөтөлбөртөө “Даяаршил, технологийн хурдацтай хөгжлийн эрин үед үндэснийхээ түүхэн уламжлал, хэл, соёлын дархлааг хамгаалах” заалт тусгасан. Дээрх маргаантай асуудлыг эцэслэн шийдвэрлэж, төрийн албан ёсны хэл, үндэсний соёл иргэншлийн дархлаагаа хамгаалах үүднээс Ерөнхийлөгчийн дэргэдэх Хэлний бодлогын үндэсний зөвлөл “Монгол хэлний зөв бичих дүрмийн журамласан толь”-ийг батлан гаргаж байна. Энэхүү толь нь 38000 үгийг багтааснаас гадна нэр үг, үйл үгийн хувилал, түгээмэл хэрэглэгддэг 1000 гадаад үг, дэлхийн улс орнуудын болон нийслэлийн нэрийг кирилл үсгээр хэрхэн бичих журмыг шинээр тогтоосон дорвитой бүтээл болжээ.

Зөв бичих зүйн асуудлаа зохицуулдаг дэлхийн улс орнуудын нийтлэг жишигт нийцүүлэн хэвлэж буй энэхүү журамласан толийг Монгол Улсын иргэн, хуулийн этгээд, төрийн байгууллага, тус улсын нутаг дэвсгэр дээр байнга оршин суугаа гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүн, Монгол Улсад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газар, бусад хуулийн этгээд бүхэн дагаж мөрдөх үүргийг хуулиар хүлээж байгааг сануулахын сацуу хэлбэрэлтгүй дагаж мөрдөн, үсэг бичгийн асуудлаа цэгцлэн журамлахыг уриалж байна.

Өсөхөөс сурсан үндэсний хэл маань өнө мөнхөд орших болтугай!

МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ХАЛТМААГИЙН БАТТУЛГА

2018 оны 5 дугаар сарын 25-ны өдөр

Улаанбаатар хот